Ik heb een nieuw diploma. Een VCA-diploma. Onmisbaar voor iedereen die ’s morgens zijn bed uit komt. De afkorting staat voor Veiligheid-, Gezondheid- en Milieu Checklist Aannemers. Ik zou zeggen: Verzekeringstechnische Commerciële Activiteit.
Ik heb geleerd dat een brandblusser rood is, dat als je een gat ziet je er niet in mag vallen en als je een gat maakt dat je het dicht moet maken. Verder is van belang te weten dat elektrisch gereedschap dubbel geïsoleerd moet zijn. Er is weliswaar nergens ter wereld enkel- of niet geïsoleerd elektrisch gereedschap te koop, maar toch. En je mag niet op een ladder klimmen, tenzij je naar boven moet.
Met die ladder is wat geks aan de hand. Je mag er niet op tenzij je moet van je baas. Dan mag het wel want je baas heeft gezorgd dat al zijn medewerkers een VCA-diploma hebben, waarin staat dat je niet op die ladder mag. Kom je veilig weer beneden is er niets aan de hand. Breek je je nek is er ook niets aan de hand want je had immers een VCA-diploma. Je nabestaande krijgt gewoon de levensverzekering uitgekeerd en je baas is niet aansprakelijk. Geen centje pijn dus.
Zelfs een blind varken kan een VCA-diploma halen, ook als het meertalig analfabeet is. ’s Morgens wordt het dier ritueel doorgezaagd over de kleur van de brandblusser en ’s middags zijn er oefenexamens. Om vier uur is het echte examen. Daar wordt niet gevraagd wat de kleur van een brandblusser is maar wat de meisjesnaam is van de schoonmoeder van de slager.
Onze leraar is een arbeidsdeskundige. Ook is hij veiligheidsopzichter. Hij verteld anekdotes over veiligheid op een grote bouwplaats. Zonder VCA-pas, werkvergunning en verplicht kijken naar een veiligheidsinstructievideo kom je het terrein niet op. Desondanks ziet een schilder kans om zonder veiligheidskabel op een smalle richel zonder afscherming te gaan staan op 46 meter hoogte. De leraar is trots, want hij mag de schilder voorzichtig het werk laten onderbreken en hij mag een rapport schrijven en een waarschuwing geven aan de baas van de schilder. En hij mag het voorval in ellenlange vergaderingen bespreken. Zeer nuttig werk allemaal. Maar het overkomt schilders toch nog dat ze vergeten de kabel vast te maken. Mannen werken op een hoogte van 3 meter met een vangkabel van 5 meter. Ze zijn veilig bezig want ze hebben de instructies goed opgevolgd. Ze zijn alleen vergeten zelf na te denken.
Is veiligheid op de werkvloer belangrijk? Ja. Moeten mensen bewust worden gemaakt van de gevaren op hun werkvloer? Ja. Is de VCA cursus met diploma hiervoor het middel? Nee.