VVD-tweede kamerlid Judith Tielen kwam begin september j.l.
met een plan om ouders die hun kinderen niet opvoeden te korten op de
kinderbijslag. Natuurlijk stort heel Nederland zich scheldend op het arme
kind. Het wordt een nieuw, mal en onhaalbaar plan genoemd, een proefballonnetje
wat het goed doet bij de achterban.
Maar dit idee is al zo oud als de weg naar Rome. In oktober 2007
wilde toenmalig wethouder van Amsterdam, huidige PvdA voorman Lodewijk Asscher,
dit ook al. Er was toen zelfs een meerderheid voor in de Tweede Kamer. VVD, CDA
en PvdA waren alle drie voor. September 2008
komen ministers Ernst Hirsch Ballin van Justitie en André Rouvoet voor
Jeugd en Gezin met een wetsvoorstel. Dus al ruim tien jaar lang vind de Tweede
Kamer dit een goed plan maar er komt helemaal niets van terecht. Het zal ermee
te maken hebben dat de praktische uitvoerbaarheid lastig is. Nog niet eens de
vraag wie dit dan moet bepalen. Ik zou het best willen doen bijvoorbeeld maar
ze zullen het mij wel niet vragen. Sterker nog, iedereen kan dit en doet het
ook al. Iedereen weet wel waar de zwakke broeders in de wijk of straat wonen en
iedereen heeft wel eens gedacht: daar heb je weer zo’n aso. Iedereen kan een
tokkie aanwijzen als je hem of haar tegenkomt maar wie spreekt ze ook aan?
Bijkomend probleem is dat je niet weet wanneer wangedrag aan
de opvoeding ligt of dat het gewoon een rotkind is. En slecht gedrag is ook al niet
gebonden aan bijvoorbeeld een lagere sociale klasse. Tenzij je de ouders van
Vindicatters ook tot die groep wil rekenen. Ook kunnen de meest welopgevoede
kinderen soms de meest stomme dingen doen. Om nog maar te zwijgen van kinderen
met een psychische stoornis. Het grootste probleem is dat er geen systeem is
waarmee opvoedingsfouten van burgers kan worden opgespoord. Buurtnetwerken,
maatschappelijk werkers, buurtcoaches, wijkagenten en jongerenwerkers weten
waar in de wijk de rotte appels zitten. Maar als de buurtcoach zo’n rotte appel
plukt is hij of zij meteen het vertrouwen en respect van de bevolking kwijt
(verrader!) en kan hij zijn werk niet meer doen. Dan zou er een aparte
opvoedpolitie moeten komen die los van het buurtnetwerk de buurt in de gaten
houdt. Maar dat zouden dan collega’s van de wijkagent zijn en dat gaat ongetwijfeld
wringen. Dus dan komt het weer bij de rechter terecht en die is al overbelast.
Iedere keer dat een ontspoorde jongere voor de (jeugd-)rechter komt moet die
dus ook nog gaan bepalen of de ouders gekort kunnen worden op de kinderbijslag.
Dat gaat niet werken. En, het belangrijkste van alles, op het moment dat iemand
vind dat je de ouders moet straffen met een korting op de kinderbijslag ben je
al te laat.
Nee, opvoedpolitie en korting op de kinderbijslag gaan het
probleem niet oplossen. Het probleem is de politiek zelf. Politieke keuzes
maken. Opmerkelijk dat juist een VVD-kamerlid deze keer met dit plan komt. Ik
zou bijna denken dat bij haar het besef is doorgedrongen dat regeren meer
behelst dan lunchen en barbecueën met het grootkapitaal. Maar schijn bedriegt.
Feit is dat de overheid al decennia lang bezig is zich terug te trekken uit de
samenleving. Er is bezuinigd op onderwijs, zorg, woningbouw en politie. Alles,
maar dan ook echt alles, wordt uitgedrukt in geld. Het moet ‘uit’ kunnen. Ongebreideld
kapitalisme. En graaien natuurlijk. Onbeheerste zelfverrijking. Dat burgers
zich dan ook onbehoorlijk gaan gedragen is dan niet zo heel gek meer. Hun
rolmodellen doen het immers ook allemaal. De AWBZ is opgedoekt en overgeheveld naar de gemeenten.
Met een zak geld erbij wat niet geoormerkt is. Een soort Lumpsum-financiering.
En wat doet een gemeente met een zak geld? Die koopt nieuw straatmeubilair,
bouwt ergens een sporthal, huurt links en rechts een adviseur is. Totdat blijkt
dat men daarvan de jeugdzorg had moeten betalen. Dan wordt er bezuinigd op de
WMO en op de groenvoorziening. Dan mogen
de bewoners zelf met een krabbertje het gras tussen de stoeptegels vandaan
peuteren en als ze daarin slagen krijgen ze een oorkonde van de wethouder omdat
ze zo fanatiek aan burgerparticipatie doen.
Wijkzuster Walstra die in de wijk woonde waar ze werkte met
haar Rust, Reinheid en Regelmaat, Veldwachter Bromsnor met de lange wapenstok
aan de koppelriem. De bovenmeester, de dokter en de notaris waren mensen van
aanzien. Daar luisterde je naar. De geldloper van de gemeentelijke
woningbouwvereniging die wekelijks de huur contant inde en tevens toezicht
hield op het onderhoud aan tuin en woning. En als die zei dat je de heg wel
eens mocht knippen dan wist je wat je de komende zaterdag te doen stond.
Sociale controle. Het is er niet meer. Wie laat zich nog wat zeggen door een
ander? Ieder op zijn eigen eiland met de gordijnen dicht. De overheid wil graag
dat de burgers wat meer op elkaar gaan letten en de burgers zijn tegelijkertijd
alleen met zichzelf bezig en verwachten dat de overheid het oplost. Dat gaat
niet helemaal goed dus. Maar gelukkig heeft Judith Tielen er een oplossing voor:
we gaan de alleenstaande bijstandsmoeder die voor haar uitkering verplicht 24 uur
per week moet werken in de kringloopwinkel korten op de kinderbijslag omdat ze
haar kinderen drie dagen per week een sleutel om de nek hangt als zij in de
kringloopwinkel werkt.